ที่ตั้งและอาณาเขต

            จังหวัดสุโขทัยตั้งอยู่ในภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทย ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 440 กิโลเมตร โดนทางรถยนต์ มีเนื้อที่ประมาณ 6,596.092 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 4,122,557.5 ไร่ มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง คือ
            ทิศเหนือ ติดต่อกับ อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ และอำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์
            ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร และอำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก
            ทิศตะวันออก ติดต่อกับ อำเภอพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก และอำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์
            ทิศตะวันตก ติดต่อกับ อำเภอเมืองตาก จังหวัดตาก และอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง

            ลักษณะภูมิประเทศ

            ภูมิประเทศโดยทั่วๆ ไป ของจังหวัดสุโขทัย พื้นที่ตอนเหนือเป็นที่ราบสูง มีภูเขายาวติดต่อกันมาทางทิศตะวันตก พื้นที่ตอนกลางเป็นที่ราบ ส่วนพื้นที่ตอนใต้เป็นที่ราบสูง มีแม่น้ำยมซึ่งมี ต้นน้ำอยู่ที่สันเขาผีปันน้ำ อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา ไหลผ่านจากทางเหนือลงใต้โดยผ่าน พื้นที่อำเภอศรีสัชนาลัย อำเภอสวรรคโลก อำเภอศรีสำโรง อำเภอเมืองสุโขทัย และอำเภอกงไกรลาศ เป็นระยะทางประมาณ 170 กิโลเมตร ไปบรรจบกับแม่น้ำน่านที่อำเภอชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ เกษตรกรส่วนใหญ่ของจังหวัดสุโขทัยอาศัยน้ำจากแม่น้ำยมเป็นแหล่งน้ำสำหรับการประกอบอาชีพด้านเกษตรกรรม

            ภูมิอากาศ

            สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไปของจังหวัดสุโขทัยจะเปลี่ยนแปลงไปตามอิทธิพลของลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ แบ่งออกได้เป็น 3 ฤดู คือ
            ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ถึงกลางเดือนพฤษภาคม อากาศจะร้อนอบอ้าวทั่วไป เดือนที่มีอากาศร้อนที่สุดคือเดือนเมษายน
            ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่กลางเดือนพฤษภาคมถึงเดือนตุลาคม เป็นช่วงที่ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ซึ่งร้อนและชื้นพัดจากมหาสมุทรอินเดียปกคลุมประเทศไทยทำให้มีฝนตกทั่วไป เดือนที่มีฝนตกมากที่สุดคือ เดือนกันยายน 
            ฤดูหนาว เริ่มตั้งแต่กลางเดือนตุลาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงของลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือพัดผ่าน ทำให้อากาสหนาวเย็นทั่วไป เดือนที่มีอากาศหนาวจัดคือ เดือนธันวาคม และเดือนมกราคม

            ทรัพยากรธรรมชาติ

            ป่าไม้ 

            จังหวัดสุโขทัยเป็นจังหวัดที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้อันมีค่า ที่สำคัญได้แก่ ไม้สัก ไม้แดง ไม้มะค่า และไม้เบญจพรรณ ในปีพ.ศ. 2541 จังหวัดสุโขทัยมีเนื้อที่ป่าไม้ 1,944,099.75 ไร่ (ประมาณ 47.16% ของเนื้อที่ทั้งหมดของจังหวัด ) แต่เนื่องจากเนื้อที่ป่าสงวนของจังหวัดสุโขทัยถูกบุกรุกและทำลายไปเรื่อยๆ สาเหตุสำคัญคือ ความต้องการที่ดินอันเป็นปัจจัยของการผลิตทางการเกษตรเพิ่มขึ้นตามอัตราการเพิ่มขึ้นของประชากร การขยายตัวทางเศรษฐกิจ ธุรกิจการก่อสร้าง และค่านิยมของประชาชนในการใช้ไม้ตกแต่งบ้าน
ในปี พ.ศ. 2541 มีป่าสงวนแห่งชาติจำนวน 12 ป่า เนื้อที่ 1,730,974.75 ไร่ อุทยานแห่งชาติจำนวน 12 แห่ง เนื้อที่ 346,375.00 ไร่ เขตห้ามล่าสัตว์ป่า จำนวน 1 แห่ง เนื้อที่ 15,875.00 ไร่ และวนอุทยาน จำนวน 1 แห่ง เนื้อที่ 8,500.00 ไร่ 

            แร่ธาตุ

            แร่ธาตุสำคัญที่พบในจังหวัดสุโขทัยมีอยู่หลายชนิด ได้แก่ หินอ่อน หินปูน พลอย ดินขาว แมงกานีส ฟลูออไรด์ ผลึกหินไพไรต์ ที่เรียกว่า ข้าวตอกพระร่วง และแร่รัตนชาติ หินอ่อนที่จังหวัดสุโขทัยเป็นหินอ่อนที่มีคุณภาพดีที่สุดของประเทศ นอกจากนี้ยังมีแร่ธาตุที่มีการขุดพบ แต่ยังมิได้นำมาใช้ประโยชน์ คือ ทองแดง และเหล็ก 

            การบริหารราชการ

            การปกครองของจังหวัดสุโขทัยแบ่งออกเป็น 9 อำเภอ 84 ตำบล 787 หมู่บ้าน 1 องค์การบริหารส่วนจังหวัด 2 เทศบาลเมือง ได้แก่ เทศบาลเมืองสุโขทัยธานี และเทศบาลเมืองสวรรคโลก11 เทศบาลตำบล ได้แก่ เทศบาลตำบลศรีสำโรง เทศบาลตำบลศรีสัชนาลัย เทศบาลตำบลหาดเสี้ยว เทศบาลตำบลเมืองเก่า เทศบาลตำบลบ้านสวน เทศบาลตำบลบ้านโตนด เทศบาลตำบลทุ่งหลวง เทศบาลตำบลกงไกรลาศ เทศบาลตำบลทุ่งเสลี่ยม เทศบาลตำบลศรีนคร และเทศบาลตำบลลานหอย

            หน่วยงานราชการ (หมายเลขโทรศัพท์ที่สำคัญในจังหวัดสุโขทัย)

            สำนักงานจังหวัดสุโขทัย 055-611-619
            ประชาสัมพันธ์จังหวัด 055-612-286
            ไปรษณีย์จังหวัด 055-611-645
            ตำรวจท่องเที่ยว 1155
            ตำรวจทางหลวง ส.ทล.3 กก.5 จว.พิษณุโลก 055-259-503
            ตู้ยามสุโขทัย 055-612-993
            สถานีตำรวจภูธร อ.เมือง 055-611-199
            โรงพยาบาลสุโขทัย 055-611-702
            โรงพยาบาลศรีสังวร 055-681-331-2
            โรงพยาบาลศรีสัชนาลัย 055-671-484
            โรงพยาบาลศรีนคร 055-651-177-8
            โรงพยาบาลกงไกรลาศ 055-691-153
            โรงพยาบาลทุ่งเสลี่ยม 055-659-175
            โรงพยาบาลคีรีมาศ 055-695-145
            โรงพยาบาลสวรรคโลก 055-641-083

            หน่วยงานรัฐวิสาหกิจและเอกชน (หมายเลขโทรศัพท์)

            ททท.สำนักงานท่องเที่ยวภาคเหนือ เขต 3 จว. พิษณุโลก 055-252-743
            ไปรษณีย์จังหวัด 055-611-645
            บริษัทขนส่งจำกัด 055-613-296
            สนามบินสายการบินยางกอกแอร์เวย์ 055-612-448
            สนามการบินไทยจังหวัดพิษณุโลก 055-258-029
            วินทัวร์ 055-611-039
            ทันจิตต์ทัวร์ 055-613-558
            พิษณุโลกยานยนต์ทัวร์ 055-612-134