ตั้งอยู่บริเวณริมถนนเลี่ยงเมือง หมู่ 4 ตำบลบ้านลุ่ม อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย พิพิธภัณฑ์ สังคโลกเกิดขึ้นจากความคิดและความตั้งใจของคุณดำรงค์ และคุณกุศล สุวัฒนเมฆินทร์ ซึ่งเป็นชาวสุโขทัยโดยกำเนิด โดยมุ่งหวังจะนำความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์ของเมืองสุโขทัยราชธานีแห่งแรกของไทย และผลงานศิลปะชั้นเอกสมัยสุโขทัย มานำเสนอให้คนไทยและชาวต่างชาติ ได้ร่วมกันประจักษ์ในความสำคัญและความยิ่งใหญ่ของเมืองสุโขทัย ท่านได้นำของสะสมที่เก็บรวบรวมมาเป็นเวลากว่า 50 ปี อันได้ แก่พระพุทธรูป เครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน และที่สำคัญยิ่งคือ  เครื่องสังคโลกสมัยสุโขทัย มาจัดแสดงในรูปแบบพิพิธภัณฑ์ที่ทันสมัย และได้มาตรฐานเช่นเดียวกับพิพิธภัณฑ์ในต่างประเทศ เพื่อให้ผู้เข้าชมได้เห็นภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่แท้จริงของคนสุโขทัยในสมัยโบราณ

          นอกจากนิทรรศการอันเกิดจากความภาคภูมิใจในความเป็นคนสุโขทัยแล้ว ความรักในเครื่องสังคโลกที่สูงด้วยคุณค่าอมตะและกลายเป็นสินค้าสำคัญเมื่อ 700 ปีก่อน ทำให้เกิดการสะสมผลงานเครื่องสังคโลกจากล้านนา ซึ่งงดงามเป็นเอกด้วยฝีมือช่างศิลปะที่เยี่ยมยอด ดังนั้นในพิพิธภัณฑ์สังคโลกนี้จึงมีเครื่องสังคโลกจากล้านนาตั้งแสดงอยู่ด้วย

         พิพิธภัณฑ์สังคโลกมีเนื้อที่ทั้งหมด 1,376.75 ตารางเมตร ตัวอาคารพิพิธภัณฑ์ฯ มีลักษณะสถาปัตยกรรมคล้ายมณฑปสี่เหลี่ยมสมัยสุโขทัย ภายในแบ่งเป็นพื้นที่จัดแสดงศิลปวัตถุเครื่องสังคโลกและศิลปวัตถุโบราณโดยใช้รูปแบบก้าวหน้าทันสมัยเช่นเดียวกับพิพิธภัณฑ์ในต่างประเทศ นอกจากจะเข้าชมโดยศึกษาจากคู่มือนำชมแล้วยังมีการจัดทำเทปบรรยายการจัดแสดงศิลปวัตถุเป็นภาษาอังกฤษ ภาษาญี่ปุ่น และภาษาอื่นอีกด้วย

          ห้องโถงกลาง ประดับภาพจิตรกรรมฝาผนังไทย ทั้ง 4 ด้าน แสดงภาพชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในราชอาณาจักรสุโขทัย ความรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา ความอุดมสมบูรณ์ของพืชพันธุ์ธัญญาหาร และแผนที่ของราชอาณาจักรสุโขทัยโบราณ

         ชั้นที่ 1 ส่วนจัดแสดงวิถีชีวิตของคนสุโขทัยสมัยโบราณ แสดงภาพชีวิตความเป็นอยู่ ความคิด ความเชื่อ ของโบราณต่างๆ ที่ขุดค้นได้ โดยมีจุดเด่นอยู่ที่การแสดงความยิ่งใหญ่ของสุโขทัย ในฐานะศูนย์กลางอุตสาหกรรมเครื่องสังคโลก ซึ่งส่งเป็นสินค้าออกสำคัญไปยังประเทศในแถบเอเชียอาคเนย์ 

          ชั้นที่ 2 ส่วนจัดแสดงงานชิ้นเอก เช่น เครื่องเคลือบดินเผาล้านนา ซึ่งงดงามและแฝงไว้ด้วยปรัชญาอย่างลึกซึ้ง 

          ชั้นใต้ดิน ส่วนศึกษา เป็นส่วนที่ให้ความรู้ทางด้านการจัดเก็บและการรักษาโบราณวัตถุ รวมทั้งการแยกแยะประเภทและแหล่งที่มาในรูปแบบนิทรรศการ และในอนาคตจะมีห้องฉายภาพยนตร์รวมทั้งสื่อประสมคอมพิวเตอร์ เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับเมืองสุโขทัยและเครื่องสังคโลก

          พิพิธภัณฑ์สังคโลก เป็นสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งที่นักท่องเที่ยวและผู้มาเยือนจังหวัดสุโขทัยทุกคนที่ได้แวะชม จะได้เห็นภาพความรุ่งเรืองของสุโขทัยในอดีตอย่างชัดเจน โดยมีหลักฐานยืนยันถึงความเจริญรุ่งเรือง ด้านวัฒนธรรมผ่านเครื่องมือเครื่องใช้ สำริด เครื่องปั้นดินเผา พระพุทธรูป เครื่องประดับ ตุ๊กตาเครื่องปั้นดินเผา ฯลฯ

          สิ่งที่น่าชมเชยอย่างยิ่ง คือ มีการจัดสร้างทางลาดและลิฟท์สำหรับผู้ที่ต้องนั่งรถเข็นหรือ ผู้สูงอายุ ให้สามารถเข้าชมพิพิธภัณฑ์สังคโลกได้อย่างสะดวกสบาย

          เวลาเปิดบริการ เปิดบริการ ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00-17.00 น.

          ค่าธรรมเนียมเข้าชม 
                              ผู้ใหญ่ 250 บาท
                              เยาวชน (อายุไม่เกิน 17 ปี) 50 บาท

                             
นักเรียนในเครื่องแบบ 20 บาท