ประวัติ
     
หลวงปู่โถม กลยาโณ หรือพระมงคลสุนทร 
       ซึ่งชาวสุโขทัยมักเรียกขานกันติดปากว่า "หลวงปู่เล็ก" แห่งวัดปัญญาราม 
       อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย 
       ท่านเกิดเมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2464 
       ที่บ้านหนองกระดิ่ง ตำบลโตนด อำเภอคีรีมาศ 
       เป็นบุตรคนสุดท้องในจำนวนพี่น้อง 10 คน ของตระกูล ขำแย้ม 
      บิดาชื่อนายจวง มารดาชื่อนางบุญนาค 

      การศึกษา

          ได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานจากโรงเรียนวัดวาลุการาม จนอายุได้ 20 ปี จึงเข้าอุปสมบทที่วัดวาลุการามกับหลวงพ่อหอม โดยมีพระอาจารย์ก้อน และพระสมุห์จ้อย เป็นพระคู่สวด หลวงปู่โถม ได้ศึกษาหลักวิปัสนากรรมฐานและพุทธาคมเพิ่มเติมจากพระอุปัชฌาย์ และสอบได้เป็นนักธรรมโทในปี พ.ศ.2488 

      การปกครองและสมณศักดิ์

          ต่อมาในปี พ.ศ.2490 ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าคณะตำบลและได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรเจ้าคณะตำบลชั้นตรี ในราชทินนาม พระครูพิศาลธรรมคุณ ในปี พ.ศ.2499 ปี พศ.2501เป็นพระอุปัชฌาย์ และได้รับเลื่อนเป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท (พัด จปร.) ในปี พ.ศ.2502 

          ปี พ.ศ.2510 ท่านได้มาสร้างวัดธรรมปัญญาราม ขึ้นที่วัดหนองไอ้ด้วน ริมถนนสายสุโขทัย-กำแพงเพชร โดยได้รับการบริจาคที่ดินจำนวน 22 ไร่ จากผู้มีจิตศรัทธาในย่านนั้น จากนั้นอีก 6 ปี ท่านก็ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าคณะอำเภอคีรีมาศ และเจ้าอาวาสวัดธรรมปัญญาราม และได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอกในราชทินนามเดิม จนถึงปี พ.ศ.2542 ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าคณะจังหวัดสุโขทัย และได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญในราชทินนาม "พระมงคลสุนทร" หลวงปู่โถม มีบุคลิกลักษณะแบบคนโบราณคือมีรูปร่างสูงสง่า อารมณ์ดีอยู่เป็นนิจ เป็นพระที่มีเมตตาธรรมสูง มีความเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย ไม่ยึดติดในวัตถุ แม้ท่านจะดำรงตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัดแต่ก็ยังดำรงตนอย่างสมถะอย่างสม่ำเสมอ

          หลวงปู่โถม เป็นพระที่มีวิชาแก่กล้า เก่งทั้งทางด้านวิปัสสนากรรมฐานและพุทธาคม แต่มักเก็บตัวและไม่แสดงออก เพราะไม่อยากให้ใครยึดติดในสิ่งเหล่านั้น นอกจากนี้ท่านยังมีความรู้ในเรื่องของการปั้นพิมพ์และการหล่อพระแบบโบราณ ปี พ.ศ.2520 ได้ออกวัตถุมงคลรุ่นแรกเพื่อหาทุนสร้างพระอุโบสถ ปัจจุบันเป็นที่นิยมแสวงหากันมากในหมู่ศิษย์ ด้วยเพราะมีพุทธานุภาพสูงด้านเมตตามหานิยม และคงกระพันแคล้วคลาด ปัจจุบันหลวงปู่โถมมีลูกศิษย์มากมายในจังหวัดสุโขทัยและจังหวัดในแถบหัวเมืองภาคเหนือแทบทุกจังหวัด