|
ประวัติ
ศาสตราจารย์ชิน อยู่ดี เป็นบุตรชายคนแรกของนายเชย และนางชอุ่ม อยู่ดี (สกุลเดิมเอมะสุวรรณ) |
|
การศึกษา |
การศึกษาชั้นต้นของศาสตราจารย์ชิน อยู่ดี เริ่มเข้าศึกษาที่โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดจันทบุรี คือ
"โรงเรียนศรียานุสรณ์" เมื่อ พ.ศ.2462 ต่อมา พ.ศ.2464 จึงย้ายไปเรียนที่โรงเรียนประจำจังหวัด
"เบญจมราชูทิศ" จบชั้นมัธยมปีที่ 6 เมื่อ พ.ศ.2471 แล้วเข้ามาศึกษาต่อในกรุงเทพฯ ที่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย สอบมัธยมปีที่ 8 เมื่อ พ.ศ.2473 |
การทำงาน |
ในช่วงเวลาที่จบการศึกษาชั้นมัธยมแล้วก็ไปสมัครเข้าเรียนนักเรียนนายเรือ และนักเรียนนายร้อยตำรวจ แต่สอบเข้าไม่ได้ สมัยนั้นการหางานทำยากลำบากมากจึงทำงานกรรมกรและเป็นครูโรงเรียนราษฎร์ ในกรุงเทพฯ |
พ.ศ.2475 เข้ารับราชการเป็นครูที่โรงเรียนสวนกุหลาบ แต่ยังไม่ได้สอน เพียงแต่ ช่วยงานในห้อง อาจารย์ใหญ่ [พระปวโรฬาร (ป๋อ เชิดชื่อ)] เมื่อไม่มี ครูสอนในชั้นมัธยมปีที่ 6 อาจารย์ใหญ่จึงมีคำสั่งให้ไปสอนแทน |
พ.ศ.2476-2480 ครูโรงเรียนมัธยมวัดเทพศิรินทร์สอนภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ช่วยสอนวิชาฝีมือและพลศึกษาระหว่างที่ครูประจำวิชานั้นๆ ลาหยุดราชการ |
พ.ศ. 2481 ดำรงตำแหน่งผู้รั้งตำแหน่งครูใหญ่ตรี โรงเรียนประจำจังหวัดระยอง "ระยองมิตรอุปถัมภ์" ในระยะเวลานั้นมี
หลวงอรรถสิทธิสุนทร (ผวน ทองสยาม) เป็นผู้ว่าราชการจังหวัด นาย เกรียง กีรติกร (เอี่ยมสกุล) |
พ.ศ. 2485 ย้ายไปเป็นครูตรีที่โรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยาสอนวิชาภาษาอังกฤษและประวัติศาสตร์และอีก 4 ปีต่อมาได้ดำรง ตำแหน่งผู้ช่วยครูใหญ่โท ระหว่างนั้นมีนายเชื้อ สาริมาน เป็นครูใหญ่โท |
พ.ศ.2490 โอนมารับราชการในตำแหน่งหัวหน้าแผนกสารบรรณ สำนักงานเลขานุการกรม กรมศิลปากร ครั้งนั้นพระยาอนุมานราชธน เป็นอธิบดี นายกฤษณ์ อินทโกศัย เป็นเลขานุการกรม |
พ.ศ. 2494 ย้ายไปอยู่กองโบราณคดี ดำรงตำแหน่งหัวหน้าแผนกพิพิธภัณฑ์พระ นคร หัวหน้าแผนกวิชาการ หัวหน้ากองโบราณคดี ภัณฑารักษ์เอก ภัณฑารักษ์พิเศษ ตามลำดับ ระหว่างนั้นผู้บังคับบัญชาในกองโบราณคดี คือ หลวงบริบาลบุรีภัณฑ์ ภัณฑารักษ์พิเศษและหัวหน้ากองคนแรก นายมานิต วัลลิโภดม หัวหน้ากองคนที่ 2 และภัณฑารักษ์พิเศษคนที่ 2 |
พ.ศ. 2516 ออกจากราชการเพื่อรับบำนาญด้วยเหตุสูงอายุ |
ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2516 ถึงวันที่ 1 ธันวาคม 2519 ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้เชี่ยวชาญโบราณคดี กองโบราณคดี กรมศิลปากร รวมทั้งได้รับแต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์พิเศษ มหาวิทยาลัยศิลปากร และผู้เชี่ยวชาญโบราณคดี คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร รวมเวลาที่รับราชการอยู่ในกรมศิลปากรประมาณ 29 ปี |
การเปลี่ยนแนวทางการศึกษา |
เหตุที่มาของการเปลี่ยนแนวชีวิตจากอาชีพครู
และนักกฎหมาย มาเป็นนักโบราณคดีนั้น เดิมเมื่อยังเป็นเด็กอยู่ มารดาอยากให้ลูกเรียนกฎหมายเพื่อเป็นผู้พิพากษา เพราะเป็นตำแหน่งที่มีผู้เคารพนับถือ และมีเงินเดือนสูง เมื่อเรียนจบชั้นมัธยมปีที่ 8 นายชิน อยู่ดี
ก็เริ่มเข้ารับราชการครู
แต่ก็ยัง |
ศาสตราจารย์ชิน อยู่ดี ให้เหตุผลต่อความสนใจในงานโบราณคดีว่า |
|
|
ประสบการณ์และงานที่ปฏิบัติระหว่างที่รับราชการกองโบราณคดี |
|
|
|
|
|
|
ช่วงเวลาที่ดำรงตำแหน่งภัณฑารักษ์พิเศษ (พ.ศ.2500-2516) ศาสตราจารย์ชิน อยู่ดี ทำหน้าที่นำประมุขต่างประเทศ รัฐมนตรีของประเทศต่างๆ หรือบุคคลสำคัญซึ่งเป็นแขกของรัฐบาลเข้าเยี่ยมชมพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร อาทิ พระเจ้าซิมอนที่ 2 แห่งบัลกาเรีย, ฯพณฯ ศรีวราศิริวังกฏคิรี ประธานาธิบดี ประเทศอินเดีย, สมเด็จพระสังฆราชแห่งราชอาณาจักรลาว, สุลต่านแห่งรัฐเปรัก ประเทศมาเลเซีย, เจ้าชายคาลกุสตาฟ มกุฎราชกุมาร เจ้าหญิงมาเกรเธอ มกุฎราชกุมารี แห่งประเทศเดนมาร์ก, ฯพณฯ เหงียนไฮทาน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรมประเทศเวียดนามใต้, ฯพณฯ อิกาโอ กุราชิ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและป่าไม้ญี่ปุ่น, คณะทูตวัฒนธรรมประเทศโซเวียตรัสเซีย, มาดามเฮลมุต ชมิดส์ ภริยารัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศเยอรมนีตะวันตก ฯลฯ |
นอกจากนี้ยังมีงานสอนในมหาวิทยาลัยต่างๆ อาทิ สอนวิชาภาษาอังกฤษที่คณะจิตรกรรมและประติมากรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร, สอนวิชาก่อนประวัติศาสตร์และโบราณคดีสนามที่คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สอนวิชาโบราณคดีและวิชาก่อนประวัติศาสตร์ที่คณะอักษรศาสตร์และคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, สอนวิชาโบราณคดีที่คณะสังคมศาสตร์ (แผนกสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, |
ผลงานทางวิชาการของท่านนั้นมีอยู่มากมายไม่เพียงเฉพาะสาขาโบราณคดีก่อนประวัติศาตร์เท่านั้น เพราะหลังจากที่ท่านได้รับทุนรัฐบาลและทุนขององค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ไปศึกษาและฝึกอบรมวิชาโบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์และการขุดค้น ณ ประเทศอินเดีย ดูงานการสงวนรักษาสมบัติทางวัฒนธรรม ณ ประเทศกัมพูชา เวียดนาม อินเดีย ฝรั่งเศส อังกฤษ เบลเยี่ยม และเนเธอร์แลนด์ ได้ทำหน้าที่ทั้งผู้ควบคุมงานขุดแต่งและบูรณะโบราณสถานต่างๆ ในจังหวัดสุโขทัย กำแพงเพชร และพระนครศรีอยุธยา ได้สำรวจทางโบราณคดีและขุดค้นเป็นจำนวนมาก ครั้งสำคัญเป็นหัวหน้าฝ่ายประเทศไทยของกรมศิลปากรร่วมคณะสำรวจไทย-เดนมาร์ก ในการสำรวจและขุดค้นทางโบราณคดีในท้องที่กาญจนบุรีและราชบุรี ได้ร่วมสำรวจชาติพันธุ์วิทยา (เผ่าชอง) ในท้องที่อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรีกับนักชาติพันธุ์วิทยาชาวฝรั่งเศส ฯลฯ |
หลังจากท่านเกษียณอายุราชการแล้ว กรมศิลปากรได้ขอจ้างท่านไว้เป็นผู้เชี่ยวชาญทางโบราณคดีต่อ ท่านได้รับพระราชทานปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาโบราณคดี จากมหาวิทยาลัยศิลปากร เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2517, ได้รับพระราชทานปริญญาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม 2527 ศาสตราจารย์ชิน อยู่ดี เป็นบุคคลที่ได้รับการยกย่องนับถือในวงการนักวิชาการทางด้านโบราณคดีทั้งในประเทศและต่างประเทศอย่างกว้างขวางว่าเป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถ ประสบการณ์ทางด้านโบราณคดี และวิชาก่อนประวัติศาสตร์เป็นอย่างยิ่งท่านได้ศึกษาค้นคว้าวิจัยและมีผลงานสอนทางด้านโบราณคดี และวิชาก่อนประวัติศาสตร์ตลอดมา ซึ่งนับว่ามีคุณค่าต่อวิชาการด้านโบราณคดีเป็นอย่างยิ่ง ท่านมีส่วนสำคัญที่ทำให้วิชาการโบราณคดีของไทยเจริญก้าวหน้ามาจนทุกวันนี้ และเป็นที่นับถืออย่างสูงว่า เป็นปูชนียบุคคลที่ยิ่งใหญ่ทางโบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ของไทยท่านหนึ่ง |
ความเป็นครูของท่าน ท่านเคยกล่าวว่า |
"ความคิดเห็นทางวิชาการเปลี่ยนแปลงไปได้ตามข้อมูล แนวความคิด |